Zgodnie z art. 11 ust. 1 Ustawy o ochronie zwierząt, zapobieganie bezdomności zwierząt i zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin, a organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą zapewniać bezdomnym zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić schroniska, w porozumieniu z właściwymi organami samorządu terytorialnego.

Na terenie powiatu pszczyńskiego w opiece nad bezdomnymi zwierzętami prym wiedzie Fundacja Zwierzęca Arkadia, która działalność prowadzi bez pomocy gmin. Utrzymuje podopiecznych z darowizn ludzi. Leczy czworonogi i przygotowuje je do adopcji. Rok temu postanowiła zbudować schronisko własnym sumptem, by poprawić warunki opieki nad zwierzętami. Rozpoczęła zbiórkę środków na ten cel. Udało się jej zebrać ponad 90 tysięcy złotych.



Wcześniej działaczki apelowały o budowę schroniska, pisały petycje, przygotowywały projekty do budżetu obywatelskiego. Nie udało się, dlatego postanowiły, po wielu latach działań w warunkach polowych, wziąć sprawy w swoje ręce. - Chcemy zbudować schronisko niewielkie, skromne, dostosowane do wytycznych UE, ale z prawdziwego zdarzenia, komfortowe dla zwierząt. Nie rzędowe kojce z budami, a budynek ogrzewany z wybiegami - zapowiadały rok temu opiekunki zwierząt.

Niedawno organizacja wystąpiła do wszystkich 6 gmin powiatu pszczyńskiego - Pszczyny, Goczałkowic, Kobióra, Suszca, Miedźnej oraz Pawłowic z prośbą o wytypowanie działki, na której mogłoby powstać schronisko.

"Mamy już odpowiedź wszystkich gmin powiatu. W ŻADNEJ GMINIE nie ma miejsca pod schronisko. Mimo, że w większości to gminy wiejskie z ogromnymi połaciami ziemi, takiej 1,5 hektarowej pod niewielkie schronisko BRAK... Nie ma kawałka ziemi, którą można nam oddać, wydzierżawić na 100 lat czy odsprzedać za symboliczną kwotę. Przez 10 lat oddaliśmy bezdomnym zwierzętom z naszego i nie tylko terenu - całe serce. W zamian nie możemy otrzymać dla tych zwierząt skrawka terenu... Zwierząt, które de facto powinny być zabezpieczane przez gminy... Czujemy całkowity spadek sił, brak nadziei na zmianę. Odbiliśmy się od ściany po raz enty... Przez rok trwania naszej zbiórki zebraliśmy nieco ponad 90 tysięcy zł. Nie mamy szans na odmianę losu bezdomnych zwierząt z naszego terenu. Nic się nie zmieni..." - czytamy w poście w mediach społecznościowych.



- Gminy powiatu pszczyńskiego nie podały nam uzasadnienia, a jedynie krótkie odmowy.
Szczerze mówiąc w chwili obecnej sami nie wiemy co robić, jesteśmy w tracie ustalania dalszych kroków. Nie stać nas na zakup ziemi, tym bardziej, że w ciągu roku trwania naszej zbiórki wszystko niesamowicie podrożało, wzrosła inflacja, więc jesteśmy obecnie w sytuacji dość patowej. A nawet nie my, a zwierzęta. Zbiórka stoi w miejscu, co nie dziwi, bo czasy mamy ciężkie i dotyka to każdego - powiedziała nam Aleksandra Stypuła.

Opiekunki zwierząt podkreślają, że zgodnie z przepisami to na gminach spoczywa obowiązek udzielenia pomocy zwierzętom powypadkowym, jak i zabezpieczenie zwierząt wałęsających się, których właściciela ustalić się nie da. To wszystko należy do tzw. zadań własnych gmin, które mają na to pieniądze. Mają też obowiązek posiadać umowy m.in. z jednostkami wyznaczonymi do całodobowej opieki weterynaryjnej, schroniskiem, jednostką zajmującą się tzw. odłowem zwierząt. Przedstawicielki fundacji Zwierzęca Arkadia podkreślają, że nigdy z żadnym samorządem nie podpisywały umowy na opiekę nad bezdomnymi zwierzętami.

Dlaczego gminy nie mogą wygospodarować przestrzeni?

Poprosiliśmy samorządy o uzasadnienie, z jakich względów nie udało się znaleźć terenu właściwego pod budowę obiektu?

- Gmina Pszczyna nie dysponuje nieruchomością, która spełniałaby wszystkie wytyczne przekazane przez przedstawicielki Fundacji Zwierzęca Arkadia - poinformował nas rzecznik Urzędu Miejskiego w Pszczynie Oskar Piecuch.

Poprosiliśmy o uszczegółowienie, jakie wytyczne zostały przesłane przez Fundację. Rzecznik UM wskazuje na następujące kwestie wskazane przez organizację:

• Teren powinien być oddalony przynajmniej o 150 metrów od wszelakich zabudowań, jednakże apelujemy o teren z większym odstępem z uwagi na możliwe opozycje mieszkańców w tym względzie (przede wszystkim przeszkodą może być hałas wydawany przez szczekanie psów). Schronisko powinno być oddalone przynajmniej 500 metrów od ujęć wody przeznaczonych do poboru wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, chyba że otrzymamy pozytywną opinię hydrologa w tym zakresie. Wtedy obowiązuje nas w/w 150 metrów.
• Wielkość terenu to półtora hektara. Biorąc pod uwagę: budynek/budynki, wybieg dla psów nie mniejszy niż 100m2, powierzchnie boksów dla psów, powierzchnie dla kotów, administracja, socjale, pom. gospodarcze wszelkiego typu.
• Działka rolna jeżeli zostaną wydane odpowiednie decyzje na budowę gdy teren nie jest objęty planem zagospodarowania przestrzennego lub biorąc pod uwagę ewentualną zmianę planu zagospodarowania przestrzennego. Nie ukrywamy, że liczymy w tym zakresie na pomoc Państwa specjalistów ponieważ prawo budowlane to nie jest łatwy dział prawa i bardzo prosimy sprawdzić, czy aby na pewno działka rolna się kwalifikuje.
• Dobrze by było, aby działka była już uzbrojona, natomiast jeżeli będzie mocne utrudnienie w znalezieniu takiego terenu, to trzeba brać pod uwagę również te nieuzbrojone.
• Drogi komunikacyjne prowadzone do schroniska powinny być utwardzone, jednakże można to zrobić po wytyczeniu ziemi, mając na względzie taką konieczność."

Otrzymaliśmy także odpowiedź od kilku innych gmin powiatu pszczyńskiego.

Wójt Kobióra Eugeniusz Lubański tłumaczy:

- Kobiór jest jednowioskową gminą o gęstej zabudowie mieszkalnej, położoną na polanie leśnej, otoczoną lasami Skarbu Państwa. Urząd Gminy Kobiór w swoich zasobach komunalnych nie posiada działek, które by spełniały wymogi Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt, zgodnie z § 1 pkt. 1 rozporządzenia:

"Schronisko dla zwierząt powinno być zlokalizowane w miejscu oddalonym co najmniej o 150 m od siedzib ludzkich, obiektów użyteczności publicznej, zakładów należących do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego, zakładów należących do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania środków żywienia zwierząt, zakładów prowadzących działalność w zakresie zbierania, przechowywania, operowania, przetwarzania, wykorzystywania lub usuwania ubocznych produktów zwierzęcych, rzeźni, targów, spędów, ogrodów zoologicznych oraz innych miejsc gromadzenia zwierząt."

- Jest to warunek nie możliwy do spełnienia na terenie Gminy Kobiór ze względu na gęstą zabudowę mieszkalną - podkreśla wójt.

- Zarówno w zapisach obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego nie ma wskazanych terenów przeznaczonych na schroniska dla zwierząt. Ponadto obszar oddziaływania działalności nie może przekraczać granicy nieruchomości do której prowadzący działalność posiada tytuł prawny. Wobec powyższego na terenie Gminy Kobiór brak jest nieruchomości, która by spełniała łącznie w/w warunki - wyjaśnia Eugeniusz Lubański.

Podobnie sprawę wyjaśnia gmina Miedźna:

- Niestety Gmina Miedźna nie posiada w swoim zasobie mienia działki która spełniałaby wytyczne dla terenu na którym może powstać schronisko dla zwierząt - zgodne z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 stycznia 2022r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt oraz załączonych przez Fundację Zwierzęcą Arkadia - odpowiedziała na nasze zapytanie Marta Kubik z Biura Gospodarki Przestrzennej i Nieruchomości Urzędu Gminy Miedźna.

- Gmina Pawłowice w swoich zasobach nieruchomości nie posiada terenu spełniającego wytyczne dla schronisk dla bezdomnych zwierząt przekazanych przez Fundację "Zwierzęca Arkadia" - odpowiada krótko Wojciech Bazgier z Referatu Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Gminy Pawłowice.

Wójt Suszca Marian Pawlas wyjaśnia, że gmina Suszec w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nie posiada w swoich zasobach gruntowych terenów z przeznaczeniem pod budowę schroniska dla bezdomnych zwierząt, spełniających wymogi Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt.

- Gmina Goczałkowice-Zdrój zapoznała się z przekazanymi przez Fundację "Zwierzęca Arkadia" wytycznymi dotyczącymi terenu, na którym może powstać schronisko dla bezdomnych zwierząt. Wszystkie wytyczne oparte na rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 stycznia 2022 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt zostały szczegółowo przeanalizowane. Po przeprowadzonej analizie stwierdzono, że gmina nie posiada terenu spełniającego ww. warunki - wyjaśnia Paweł Komraus, rzecznik Urzędu Gminy Goczałkowice-Zdrój.

- Doceniamy inicjatywę podjętą przez Fundację "Zwierzęca Arkadia" oraz zbiórkę środków na budowę schroniska dla zwierząt. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że Gmina Goczałkowice-Zdrój ma specyficzny charakter - posiada status gminy uzdrowiskowej, składa się wyłącznie z jednej miejscowości. Dodatkowo, przeważającą część powierzchni gminy zajmują Zbiornik Goczałkowicki oraz inne zbiorniki wodne. To znacznie utrudnia spełnienie wyznaczonych wytycznych. Istotny był warunek, iż teren pod budowę schroniska dla zwierząt o powierzchni 1,5 ha powinien być oddalony o min. 150 m od wszelkich zabudowań oraz mieć możliwość wykonania odpowiednich dróg komunikacyjnych - dodaje.